İSTANBUL (AA) – Emtia piyasasında bir önceki hafta görülen satış baskısı, geçen hafta devam da etti. Fed’in politika faizini yükseltmesi, tedarik konusundaki olumlu haber akışı, Çin’de artan Kovid-19 vaka sayılarının talebi azaltacağına yönelik endişeler ve Rusya-Ukrayna savaşındaki müzakere haberleri emtia fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Fed, 3 yılı aşkın sürenin ardından geçen hafta politika faizini 25 baz puanlık artışla yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti. Banka, enflasyona karşı “agresif” bir plan ortaya koyarken, yıl sonuna kadar gerçekleştirilecek 6 toplantı için 25’er baz puanlık artırıma işaret etti.
Analistler, emtia fiyatları üzerindeki satış baskısına karşın küresel çapta enflasyon endişelerinin devam ettiğine dikkati çekti.
Altının ons fiyatı, “şahinleşen” Fed ve Rusya-Ukrayna savaşındaki müzakere haberleriyle gerileyerek haftalık bazda yüzde 3,3 düşüşle 1.920 dolara geriledi.
Geçen hafta COMEX piyasasında işlem gören gümüş yüzde 3,3, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören paladyum yüzde 11,2 ve platin yüzde 4,1 değer kaybetti.
COMEX piyasasında işlem gören bakır ise yüzde 1,4 artış kaydetti. Bakırda arz kesintisi ve düşük küresel stoklarla ilgili beklentiler, Rusya-Ukrayna savaşının küresel büyüme üzerindeki etkisi ve artan faiz oranlarına ilişkin endişeleri geride bırakıyor. Şili’de bakır üretiminin düşüş göstermesi de fiyatların yükselmesini sağlayan nedenler arasında öne çıkıyor.
Analistler, küresel bakır üretiminin önemli bir bölümünü Şili’nin gerçekleştirdiğini bildirdi.
Nikel kaosu devam ediyor
Emtia piyasasında, geçen hafta nikel kaosu devam etti. Londra Metal Borsası, bir önceki hafta tüm fiziki teslimatlı nikel kontratlarını erteleme kararı almıştı. Londra Metal Borsası’nda geçen hafta işleme açılan nikel yüzde 8,5 düşüş kaydettikten sonra işlemler “teknik sistem hatası” gerekçesiyle yeniden askıya alınmıştı. Nikel işlemleri daha sonra tekrar işleme açılmıştı.
Londra Metal Borsası, daha sonra nikel vadeli işlemlerde yüzde 15’e kadar izin verdi. Nikel vadelileri yüzde 12 düşüşle 36 bin 915 dolara kadar geriledi.
Brent petrol ise geçen haftayı yüzde 3,8 düşüşle tamamladı.
Tarım emtialarında satış baskısı
Tarım emtialarında da geçen hafta aşağı yönlü bir seyir izlendi.
New York Ticaret Borsası’nda işlem gören pamuk yüzde 4,8 değer kazanırken, kahve yüzde 1,1, şeker yüzde 1,6 ve kakao yüzde 3,2 değer kaybetti.
Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 4,2, mısır yüzde 2,8 ve soya fasulyesi yüzde 0,6 azalış kaydetti.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ekonomik büyüme beklentilerinde düşüş olması tarım emtiaları üzerinde satış baskısı oluştururken, Fed’in faiz artırımının beklentiler dahilinde gerçekleşmesi ve petrol fiyatlarındaki gevşeme pamuk fiyatlarının artmasına neden oldu.
“ABD’de sıcak ve kurak hava yaşanması, pamuk fiyatlarında hızlı yükselişe yol açtı”
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Rusya ve Ukrayna’nın önemli hububat üreticileri ve aynı zamanda ihracatçıları olduğunu belirterek, Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelecek haber akışının emtia fiyatları üzerinde etkili olmaya devam edeceğini söyledi.
Tarım emtialarına ilişkin stok tahminlerinde artış olduğunu aktaran Ergezen, “ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) raporuna göre, buğday üretimi tahminleri önceki aya göre 2,1 milyon artarak 778,52 milyon ton seviyesinde gerçekleşti. Dönem sonu stok tahminleri ise 3,3 milyon artarak 281,51 milyon ton oldu.” dedi.
Ergezen, kahvenin haftayı düşüşle tamamladığını, yağışlı havanın sonunda kahvede etkisini gösterdiğini ifade etti.
ABD’de sıcak ve kurak bir hava yaşanmasının pamuk fiyatlarında hızlı yükselişe yol açtığını belirten Ergezen, pamuk üretiminin yoğun olduğu Batı Teksas’ta hava sıcaklığının mevsim normalleri üzerinde olmasının beklendiğini, bu nedenle pamuk üretimine yönelik endişeler olduğunu aktardı.
Ergezen, Ukrayna ve Rusya arasında görüşmelerin devam etmesinin pamuk piyasasındaki alımları desteklediğini de kaydetti.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu