LONDRA (AA) – Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Londra merkezli The Economist’e verdiği röportajda, Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcı ve gidişatına ilişkin soruları yanıtladı.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, “Savaş başladığında birden ‘İnsanlar bunu yapmamı istiyor ve ben de yapıyorum’ diye mi düşündünüz yoksa ‘Yaptığım şey bu ve beni desteklemek zorundasınız’ diye düşünerek mi karar verdiniz?” sorusuna, şu yanıtı verdi:
“Sanırım hiç kimse başladığında ne yapacağını anlamadı. Kiev’de, evde, rezidanstaydım. O anda evdeydim. Saat 04.50 idi. Karım ve çocuklarımlaydım. Beni uyandırdılar. Şiddetli patlamalar olduğunu söylediler. Birkaç dakika sonra bir roket saldırısının devam ettiği sinyalini aldım. Neler olduğunu bilmiyorlardı. (Saldırmaya) hazırlandıklarını biliyorduk. Elbette biliyorduk. İlk yaptığımız OHAL ilan etmek oldu ve birkaç gün sonra Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Toplantısında sıkıyönetim ilan ettik. Rusların saldırabileceğini anladık ama büyüklüğünü anlamadık.”
“Zafer, mümkün olduğunca çok hayat kurtarabilmektir”
Zelenskiy, Ukrayna’nın kazanma şansı olup olmadığı sorusuna ilişkin, “Zafere inanıyoruz. Başka bir şeye inanmak imkansız. Kesinlikle kazanacağız çünkü burası bizim evimiz, bizim toprağımız, bizim bağımsızlığımız. Bu sadece zaman meselesi.” yanıtını verdi.
Ukrayna zaferinin, mümkün olduğunca çok hayat kurtarabilmek olduğunu söyleyen Zelenskiy, “Evet, mümkün olduğu kadar çok hayat kurtarmak için çünkü bu olmadan hiçbir şeyin anlamı olmazdı. Toprağımız önemli, evet, ama sonuçta sadece toprak. Savaşın ne kadar süreceğini bilmiyorum ama elimizdeki son şehre kadar savaşacağız.” ifadelerini kullandı.
“Daha önce daha sert yaptırımlar uygulansaydı büyük çaplı Rus saldırısı gerçekleşmeyecekti”
Zelenskiy, kazanmak için daha fazla yardıma ihtiyacın olup olmadığı ve varsa hangi tür yaptırımlara ihtiyaç olduğu sorusunu, şöyle cevapladı:
“İhtiyacımız olan maddelerden uzun bir listemiz var. Öncelikle kendinizi bizim yerimize koyup, durum karmaşıklaştıktan sonra değil, önlem alarak hareket etmelisiniz. Bu, bizim partner ülkelerimizi ilgilendiriyor. Burada yaptırımlardan bahsediyoruz. Eminim daha önce daha sert yaptırımlar uygulansaydı, büyük çaplı bir Rus saldırısı gerçekleşmeyecekti. Farklı bir ölçekte olabilirdi ve Belarus’un yardımı olmadan bize daha fazla zaman kazandırabilirdi. Ne yapılmadı? (Batılı ortaklarımız) bankacılık sisteminin SWIFT’den ayrılmasına ilişkin yaptırımları tamamlamadı, daha birçok bankanın bağlantısı kesilmedi. Bizi desteklemek için çok önemli adımlar attılar ama Rusya’nın merkez bankasıyla bağlantı koparılmış değil. Rusya’nın petrol ve gaz ihracatına ambargo koyun. Bütün bu yaptırımlar eksik. Tehdit edildiler, ancak henüz uygulanmadı. Şimdi kararın, Rusya’nın bize kimyasal saldırı başlatıp başlatmamasına bağlı olduğunu duyuyoruz. Bu doğru bir yaklaşım değil. Bizle, üzerinde deney yapılacak kobaylar değiliz.”
Zelenskiy, Batılı ortaklarının, şimdi Rusya’ya askeri-stratejik bir mercekle baktığını ve Ukrayna’yı bir kalkan olarak kullandığını belirterek, “Acıyı hisseden bizleriz. Ukrayna’nın yanında olmaları iyi, ancak Rusya’yla diyaloglarında savunucu olmayı bırakmaları gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu arada Ruslar Mariupol, Melitopol, Berdyansk, Herson, Harkiv’e malzemelerimizi engelledi ama onlar şehirlerde değiller. Onlar ne yapar? Örneğin, Melitopol ve Berdyansk’ta rubleye geçiyorlar. Şehirlerimizin belediye başkanlarını kaçırıyorlar. Bazılarını öldürdüler. Bazılarını bulamıyoruz. Bulduklarımızın bazıları zaten ölmüş ve bazılarının yeri değiştirildi. 2014’te Donbas’ta yaptıklarının aynısını yapıyorlar. Bu operasyonları aynı kişiler gerçekleştiriyor. Aynı metodoloji.”
“Macron, Rusya’dan korkuyor”
Zelenskiy, “Daha fazla silah istediğinizde, Fransa Cumhurbaşkanı (Emmanuel) Macron tanklar gibi saldırı silahlarının, Ukrayna’nın ortaklarının geçemeyeceği kırmızı bir çizgi olduğunu söyledi. Neden?” sorusuna, “Çünkü Rusya’dan korkuyorlar. Hepsi bu ve ilk söyleyenler ilk korkanlardır.” yanıtını verdi.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ı ise daha fazla yardım eden bir lider olarak niteleyen Zelenskiy, “Ülkelerin liderleri, seçmenlerinin nasıl hareket edeceklerine göre tepki verir. Bu durumda, Johnson bir örnektir.” ifadelerini kullandı.
Zelenskiy, İngiltere’nin kesinlikle Ukrayna tarafında olduğunun altını çizerek, “(İngiltere) Dengeleyici bir hareket sergilemiyor. İngiltere, durumdan çıkış yolu için bir alternatif görmüyor. İngiltere Ukrayna’nın kazanmasını ve Rusya’nın kaybetmesini istiyor ancak İngiltere’nin savaşın sürmesini isteyip istemediğini söyleme noktasında hazır değilim.” dedi.
“Bence Almanlar bugün bir hata yapıyor”
Almanya’nın Ukrayna’ya destek konusunda izlediği politikaya ilişkin yorumunun sorulması üzerine Zelenskiy, şunları kaydetti:
“Dengeli olmaya çalışıyorlar. Rusya’yla uzun bir ilişkileri var ve duruma ekonominin prizmasından bakıyorlar. Zaman zaman yardım ederler. Bence onlar durum geliştikçe duruma uyum sağlamaya çalışıyorlar. Ayrıca, mevzunun kendi ülkelerini nasıl etkilediğine de bakıyorlar. Ülke içerisinde kendilerine baskı yapılırsa, yardım edebilirler ve yaptıklarının yeterli olduğunu gördüklerinde durabilirler. Almanya’nın gerçekten yardımcı olabilecek ülkeler arasındaki durum konusunda herkesten daha pragmatik olduğunu düşünüyorum. Bence Almanlar bugün bir hata yapıyor. Sık sık hata yaptıklarını düşünüyorum. Almanya’nın Rusya’yla olan ilişkilerinin mirasının bunu gösterdiğini düşünüyorum.”
Zelenskiy, Batı’da uzun bir savaşı umursamayan ülkelerin de olduğuna işaret ederek, bazı ülkelerin ise savaşın çabucak bitmesini istediğini, bunun nedeninin, Rus pazarının büyük olması ve kendi ekonomilerinin savaş sonucu zarar görmesi olduğunu belirtti.
Bazı küçük ülkelerin ise kendilerini tamamen desteklediğini ifade eden Zelenskiy, bu ülkelerin daha liberal olduğunu ve insani meselelerle ilgilendiğini, savaşın ne pahasına olursa olsun bir an önce bitmesini istediklerini bildirdi.
Zelenskiy, ABD’nin ise birçok ülkeyi kendilerine yardım etmesi için çabaladığını ancak bunun ihtiyaçları olduğundan biraz daha yavaş olduğunu belirtti.
“Ruslar, askerlerimizden korkuyor ve kaçıyor”
Zelenskiy, “Batı’dan en çok ne istiyorsunuz?” sorusuna, “Uçaklar, tanklar ve zırhlı personel araçları. İhtiyacımız kadarına sahip değiliz. Ruslardan çok şey aldık. Onlar kaçıyor. Askerlerimizden korkuyorlar ve kaçıyorlar. Sanırım dün 12-17 tank aldık.” ifadelerini kullandı.
“Ekipman alma konusunda ilerleme kaydediyor musunuz?” sorusuna, Zelenskiy, “Bilmiyorum. Bu ülkelerin iradesine ve ABD’ye, NATO’ya bağlıdır. Bu ülkelerin çoğu, özellikle Avrupa ülkeleri, NATO’nun iznine ihtiyaçları olduğunu ve buna sahip olmadıklarını söylüyor.” karşılığını verdi.
– “Ülkenin parçalanmasını tehlikeye atabilecek tavizleri asla yapmayacağız”
Zelenskiy, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in taleplerine ilişkin de şu açıklamalarda bulundu:
“Putin’in önerdiği, daha doğrusu bir ültimatom şeklinde talep ettiği, ülkenin parçalanmasını tehlikeye atabilecek tavizlere gelince, onları asla yapmayacağız. Hiçbir zaman. Bu taleplere boyun eğmemekte kararlı olduğumuz sürece kazanırız. Kazandığımızı düşünüyorum. Askeri durum zor ama saldırıları geri püskürtüyoruz.”
Muhabir: Zuhal Demirci