Muhterem Kardeşlerim…
Yemekten yemeden önce de dua etmek caizdir. Besmele çekmek ve hayır bereket için dua etmek de yiyip içmenin sünnetlerindendir.
Efendim;
İbni Abbas hazretleri, Resulullah Efendimizin, “Yemeğe başladığınız zaman, Allahümme barik lena fihi ve etimna hayren minhü deyiniz” buyurduğunu rivayet etmiştir.
Enam suresinin, “Üzerlerine Allah’ın ismi anılmayanlardan yemeyin” mealindeki 121. Âyetin, Besmelesiz kesilen hayvanların leş olacağını, yenmeyeceğini bildirmektedir.
Bazı Âlimler, “Diğer yiyecekleri yerken de Besmele çekiniz” manasının da bulunduğunu bildirmişlerdir. Burada Allah’ın adının anılması, yenecek yemeğin kudsiyetini, iyiliğini ve devamlılığını sürdürmek içindir.
Böylece Allahü Teâlâ’yı hatırlamış ve bu nimetlerin devamlılığını ve hayrını elde etmiş oluruz.
Misafirlikte, yemekten sonra ev sahibine, bereket, rahmet ve mağfiret ile dua edilir. Sonra, gitmeye izin istenir. Yemeğe de davet edilir.
Yemek yeme anı, insanların en çok gaflete düşeceği andır. Zira yemek, acıkan nefsi kendine en çok çeken, ona her şeyi unutturan nesnedir.
Bir Müslüman’ın yemede ve içmede nelere dikkat etmesi ve nasıl hareket etmesi konusunda Şir’at-ül-İslâm kitabında buyuruluyor ki:
“Çağırılmayan sofraya oturmamalıdır. Sofrada herkesten çok yememelidir. Karnı doyunca, bunu günah işlemekte kullanmamak için dua etmelidir. Bunun kıyametteki hesabını düşünmelidir. İbadet yapmaya kuvvetlenmek niyeti ile yemelidir. Aç iken de, yavaş yavaş yemelidir. Önce büyükler başlamalıdır. Üçten çok ‘ye’ diyerek, kimseye sıkıntı vermemelidir. Ev sahibinin sofraya oturmayıp hizmet etmesi caizdir. Birlikte yediği zaman, misafirleri doymadan, yemekten elini çekmemelidir. Yemekte korkunç ve iğrenç şeyler söylememelidir. Ölümden, hastalıktan, Cehennemden konuşmamalıdır. Sofraya gelen yemeklere bakmamalıdır. Bir lokmayı yutmadan önce, ikinciyi eline almamalıdır. Yemek arasında, bir şey için, hatta namaz için, sofradan kalkmamalıdır. Namazı önce kılmalıdır. Eğer, hazırlanmış yemekler soğuyacak veya bozulacak ise ve namaz vakti, yemekten sonra kılmaya elverişli ise, namazdan önce yemelidir. Yemek kaldırıldıktan sonra, sofradan kalkmalıdır.
Yemekten önce elleri yıkamayı da ihmal etmemelidir!
Hadis-i Şerifte buyuruldu ki:
“Evinin hayrını isteyen, yemekten önce ve sonra elini yıkasın.” [İbni Mace]
Yemeğe başlarken besmele çekmek yani, “Bismillahirrahmanirrahim” demek ve sonunda “Elhamdülillah” demek sünnettir.
Hadis-i Şeriflerde buyuruldu ki:
“Yemekten sonra, ‘El-hamdü-lillahillezi etamena hazettaame ve rezekana min gayrı havlin minna ve la kuvveh’ duasını okuyanın günahları affolur.”
“Yiyip içtikten sonra, ‘El hamdü-lillahillezi atameni ve esbeani ve sakani ve ervani’ duasını okuyan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.”
Peygamber Efendimiz yemekten sonra, “El-hamdü-lillahillezi etamena ve sakana ve cealena müslimin” duasını okurdu.
Yemeklerden sonra, yukarıdaki duaları da içine alan şu duayı okumak daha uygundur:
“El-hamdü-lillahillezi eşbeana ve ervana min-gayrı-havlin minna ve la kuvveh. Allahümme at’imhüm kema at’amuna. Allahümmerzukna kalben takiyyen, mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve şakiyyen velhamdülillahi rabbilalemin”
Allahu Teâlâ cümlemizi kendisine layık Kul, Habibine layık Ümmet eylesin. (Amin)
